1 لک پوستی چیست؟

لک پوستی به بخش‌هایی از پوست گفته می‌شود که به دلایل مختلف دچار تغییر رنگ شده و متفاوت از رنگ معمول پوست هر شخص دیده می‌شوند.

بیشتر لک های پوستی قهوه‌ای روشن، قهوه‌ای متوسط و قهوه‌ای تیره هستند .

لک‌ پوستی طیف وسیعی از عارضه‌های پوست را دربر می‌گیرند و می‌توان گفت از شایع‌ترین بیماری‌ها و مشکلات پوستی محسوب می‌شوند.

لکه‌های پوستی می‌توانند ناشی از نور آفتاب، آکنه، ژنتیک، تغییرات هورمونی و یا مادرزادی باشند. بیشتر این لکه‌ها خود به خود برطرف می‌شوند.

اما بعضی از لکه‌های پوستی مقاومت زیادی داشته و حتی ممکن است تا آخر عمر ماندگار باشند.

این تفاوت عوامل ایجاد لک‌های پوستی در شکل، رنگ و تعداد آن‌ها تاثیر مستقیم داشته و معمولا درمان‌شان را نیز متفاوت می‌کند.

لک‌ها در قسمت‌های مختلف بدن ایجاد می‌شوند و دلیل تشکیل آن‌ها تکثیر بیش از حد ملانین ها است.

ملانین‌ها سلول‌ها رنگدانه‌ای پوست هستند که به پوست رنگ می‌دهند. وقتی تعداد آن‌ها در یک بخش بیشتر از حد نرمال باشد، این بخش تیره‌تر یا در موارد نادری روشن‌تر دیده می‌شود.

به این ترتیب لک پوستی ایجاد می‌شود. لک پوستی ممکن است به دلایل زیبایی پسندانه یا به دلایل پزشکی نیاز به درمان داشته باشد.

 

1.1 ملانوسیت ها

این سلول‌ها سازنده رنگ‌دانه‌های رنگدانه ملانین می‌باشند. این سلول‌ها زوائدی مانند پا (پای کاذب) دارند که به انتشار و انتقال ملانین در بین سلول‌های کراتینوسیت کمک می‌کند.

طی پروسه سنتز ملانین و انتقال و انتشار آن علاوه بر ایجاد رنگ پوست در محافظت از سلول‌های کراتینوسیت لایه بازال اپی‌درم و سایر لایه های پوستی نیز تاثیر دارد.

ملانین با جذب نور و امواج ماورای بنفش به خود باعث جلو گیری از آسیب دیدن سایر سلول ها می شودو از سرطانی شدن پوست جلوگیری می کند.

 

 

 

همان طور که در شکل بالا مشخص است ،سلول ملانوسیت مثل بقیه سلول ها حاوی هسته،دستگاه اندوپلاسمی، دستگاه گلژی میتوکندری و … است که ملانین در این دستگاه گلژی

و ملانوزوم ها تولید میشود. در واقع تولید ملانین در یک بخشی سلول ملانوسیت به نام ملانوزوم از اسیدآمینه تیروزین اتفاق می‌افتد.

تعـداد ایـن سـلول هـای بـزرگ در تمـام افـراد یکسـان اسـت و آنچـه سـبب تفـاوت رنـگ پوسـت افـراد می شـود بـه مقـدار فعالیـت سـلول هـای ملانوسیت ، نـو ع رنگدانـه سـاخته شـده،

انـدازه دانـه هـای حـاوی ملانیـن (میـزان رنگدانـه تولیـد شـده) و تعـداد ایـن جسـمک هـا است کـه وابسـتگی کاملـی بـه خصوصیـات ژنتیکـی هـر فـرد دارد.

 

1.2 رنگ دانه ( Pigmentation)

رنگ پوست تحت تأثیر تعدادی رنگدانه از جمله :

• ملانین،
• کاروتن و
• هموگلوبین است.

به یاد بیاورید که ملانین توسط سلول هایی به نام ملانوسیت ها تولید می شود که در سراسر لایه پایه اپیدرم پراکنده هستند.

ملانین از طریق یک وزیکول سلولی به نام ملانوزوم به کراتینوسیت ها منتقل می شود.

 

 

این شکل از دو نمودار در کنار هم تشکیل شده است.

نمودار سمت راست توسعه پوست رنگ روشن را نشان می دهد. سمت چپ رشد پوست تیره رنگ را نشان می دهد.

در هر دو، یک ملانوسیت قهوه ای در مرز بین درم و اپیدرم قرار دارد. ملانوسیت دارای یک هسته بزرگ و شش امتداد انگشت مانند است.

اینها بین سلولهای لایه بازالیس قرار می گیرند. بخش هایی از اکستنشن ها جدا می شوند و از طریق پوسته ها حرکت می کنند. اینها ملانوزوم هستند.

در نمودار سمت چپ، ملانوسیت و ملانوزوم دارای ذرات ملانین هستند که به صورت نقاط تیره نشان داده شده است.

ملانوزوم ها به سمت بالا به لایه های خارجی پوست حرکت می کنند و ملانین آزاد می کنند.

در نتیجه کراتینوسیت ها در نمودار سمت چپ حاوی چندین ذره ملانین هستند که رنگ پوست را تیره می کنند.

در پوست های روشن، ملانوسیت حاوی ملانین نیست. همچنان ملانوزوم ها را در لایه های بالایی پوست آزاد می کند.

با این حال، این ملانوزوم ها فاقد ملانین هستند. بنابراین پوست تیره نمی شود و روشن می ماند.

 

 

ملانین به دو شکل اولیه وجود دارد. Eumelanin به صورت سیاه و قهوه ای وجود دارد، در حالی که pheomelanin  رنگ قرمز را ایجاد می کند.

افراد با پوست تیره نسبت به افرادی که پوست رنگ پریده دارند ملانین بیشتری تولید می کنند.

قرار گرفتن در معرض اشعه ماوراء بنفش خورشید یا سالن برنزه کردن باعث می شود ملانین ساخته و در کراتینوسیت ها ساخته شود، زیرا قرار گرفتن در معرض نور خورشید کراتینوسیت ها را تحریک می کند تا مواد

شیمیایی ترشح کنند که ملانوسیت ها را تحریک می کنند.

تجمع ملانین در کراتینوسیت ها منجر به تیره شدن پوست یا برنزه شدن پوست می شود.

این افزایش تجمع ملانین از DNA سلول های اپیدرم در برابر آسیب اشعه ماوراء بنفش و تجزیه اسید فولیک، یک ماده مغذی ضروری برای سلامت و تندرستی محافظت می کند.

در مقابل، ملانین بیش از حد می تواند با تولید ویتامین D، یک ماده مغذی مهم که در جذب کلسیم نقش دارد، تداخل ایجاد کند.

بین میزان محافظت در برابر اشعه ماوراء بنفش که ملانین فراهم می کند و مقدار ویتامین D تولید شده، یک تعامل پویا وجود دارد.

مقدار ملانین تولید شده و در نتیجه محافظت در برابر اشعه ماوراء بنفش مستقیماً با میزان قرار گرفتن در معرض نور خورشید در ارتباط است.

هرچه نور خورشید بیشتر باشد، محافظت در برابر اشعه ماوراء بنفش بیشتر است، اما سازش این است که با افزایش ملانین، ویتامین D  تولید شده کاهش می‌یابد.

حدود 10 روز پس از قرار گرفتن در معرض آفتاب اولیه لازم است تا سنتز ملانین به اوج خود برسد، به همین دلیل است که افراد پوست رنگ پریده در ابتدا از آفتاب سوختگی اپیدرم رنج می برند.

افراد با پوست تیره نیز ممکن است دچار آفتاب سوختگی شوند، اما نسبت به افراد پوست رنگ پریده محافظت بیشتری دارند.

ملانوزوم ها ساختارهای موقتی هستند که در نهایت در اثر همجوشی با لیزوزوم ها از بین می روند.

این واقعیت، همراه با کراتینوسیت های پر از ملانین در لایه شاخی پوست، برنزه شدن را غیر دائمی می کند.

قرار گرفتن بیش از حد در معرض نور خورشید می تواند در نهایت منجر به چین و چروک به دلیل تخریب ساختار سلولی پوست شود و در موارد شدید می تواند باعث آسیب کافی به DNA و در نتیجه سرطان پوست

شود. هنگامی که تجمع نامنظم ملانوسیت ها در پوست وجود دارد، کک و مک ظاهر می شود.

خال‌ها توده‌های بزرگ‌تری از ملانوسیت‌ها هستند و اگرچه بیشتر آنها خوش‌خیم هستند، اما باید از نظر تغییراتی که ممکن است نشان‌دهنده وجود سرطان باشد، بررسی شوند.

کمبود کامل ملانین ناشی از اختلال ژنتیکی به نام آلبینیسم است.

 

1.3 کارهای سلول ملانوسیت ها در آناتومی پوست چیست ؟

• این سلول ها سازنده ی رنگ دانه های ملانین می باشند و چیزی شبیه پای کاذب دارن به انتشار ملانین در بین کراتینوسیت ها کمک می کند.
• رنگ پوست یا رنگدانه معروف به ملانین را تولید می کنند که به پوست رنگ برنز یا قهوه ای می دهد
• اگر ملانین در مواقعی مانند افزایش سن یا تولید بیشتر در برابر نور خورشید باعث لک های پوستی می شوند.
• نقش اصلی ملانوسیت محافظت از هسته سلول کراتینوسیت ها می باشد.
• محافظت در برابر اشعه UV. ملانین با جذب اشعه های مضر از جمله UVA، UVB، UVC و نور آبی از پوست شما محافظت می کند.
• محافظت در برابر گونه های فعال اکسیژن. گونه های فعال اکسیژن، محصولات جانبی فرآیندهای سلولی بدن شما هستند. وقتی ROS در سلول‌های شما انباشته می‌شود، می‌تواند منجر به استرس، پیری زودرس و نگرانی‌های سلامتی مانند دیابت شود. a> و سرطان. ملانین ROS را حذف می کند، آنتی اکسیدان ها را تقویت می کند و رادیکال های آزاد را از بین می برد.

 

 

نقش ملانین در مقابل نور آفتاب بر اساس سه مکانیسم است :

1. پرتو های دریافتی را پرا کنده میکند نـور مرئـی را جـذب کـرده کـه از انـرژی آن در تشـکیل پیـش سـازهای ملانیـن اسـتفاده مـی شـود. (اکسـید کـردن) و بقیـه انـرژی بصـورت گرمـا آزاد مـی شـود.

ملانیـن کسـید شـده در بیـن لایـه هـای مختلـف پرا کنـده شـده و باعـث برنـزه شـدن یـا شـکلاتی شـدن مـی شـود.

2. با جلوگیری از تشکیل رادیکال های آزاد بخصوص توسط یوملانین از سلول ها محافظت می نماید.

3. گفتـه مـی شـود کـه ملانوسـیت هـا توانائـی تبدیـل اشـعه مـاوراء بنفـش را بـه مـادون قرمـز دارنـد یعنـی انـرژی تابشـی نـور خورشـید را تبدیـل بـه انـرژی حرارتـی مـی نماینـد

کـه آن را میتـوان بـا اثـرات مـورد دوم همسـان دانسـت.

 

پیشنهاد زنوتی:

سرم اکسی آربیوتین 2 % مزوکسی:

این سرم با آربوتین و نیاسینامید موجود در ان به متعادل کردن رنگ پوست و رفع عیوب آن کمک می کند.

این محصول کمک می کند تا پوست سر زنده تر و روشن تر به نظر رسیده و رطوبت خود را حفظ کند.

ویتامین C  در تمام فرمولاسیون این محصوا گنجانده شده است.

استفاده از تکنولوژی لیپوزومی ، جذب ویتامین سی را از طریق تقویت فسفولیپیدها  که اجزای اصلی سلول انسان هستند، تقویت می کند که این امر موجب ایجاد ثبات بالاتر در فرمولاسیون شده است.

آربیوتین 2 درصد عملکرد سد دفاعی پوست را تقویت کرده و از دست دادن رطوبت آن را کاهش می دهد.

 

مواد تشکیل دهنده سرم آربیوتین 2% مزوکسی:

آکوا، 3-O-اتیل اسکوربیک اسید، پنتیلن گلیکول، پروپیلن گلیکول، آلفا-آربوتین، گلیسیرین، عصاره برگ آلوئه باربادنسیس، فنوکسی اتانول، فسفاتیدیل کولین، روی pca، pca سدیم، پانتنول، صمغ زانتان 80 اتیل

اکسترولز، پلی سورباته اسید سیتریک، کراس پلیمر هیالورونات سدیم، اتیل هگزی-الگلیسیرین، پروپاندیول، گلیکوزامین-اگلیکان هیدرولیز شده، آسکوربیل پالمیتات، توکوفرول، هیالورونات سدیم، اسید

هیالورونیک هیدرولیز شده، اسید هیالورونیک.